Od 2026 roku planowana jest fundamentalna zmiana w systemie wypłaty zasiłków chorobowych. Zamiast pracodawcy – to Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma przejąć wypłatę świadczenia od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego. Dla przedsiębiorców oznacza to duże odciążenie finansowe, a dla pracowników – więcej pewności i jednolite zasady. Co dokładnie się zmieni? Jakie będą konsekwencje? Sprawdź, zanim zmiany wejdą w życie.
Co się zmienia?
1. ZUS przejmuje wypłatę zasiłku od 1. dnia L4
Dziś przez pierwsze:
- 33 dni w roku (dla osób poniżej 50. roku życia),
- 14 dni w roku (dla osób powyżej 50. roku życia),
wynagrodzenie chorobowe wypłaca pracodawca. Dopiero potem zasiłek finansuje ZUS.
Po zmianach – to ZUS będzie wypłacać zasiłek od pierwszego dnia niezdolności do pracy, niezależnie od wieku czy długości choroby.
2. Koniec kosztów chorobowego dla pracodawców
Dzięki zmianom:
- Pracodawca nie poniesie kosztów związanych z chorobą pracownika,
- Zniknie konieczność wypłaty wynagrodzenia chorobowego i związanej z tym ewidencji,
- ZUS przejmie pełną odpowiedzialność za kontrolę i wypłaty świadczeń.
To duża ulga, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorców.
Od kiedy nowe zasady?
- Projekt zmian trafił do Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów – to pierwszy etap ścieżki legislacyjnej.
- Planowane uchwalenie przepisów – w 2025 roku.
- Realny termin wejścia w życie – początek 2026 roku.
🟨 Uwaga: Termin może ulec przesunięciu, jeśli procedura legislacyjna się wydłuży.
Co to oznacza dla pracowników? | Co to oznacza dla pracodawców? |
✅ Korzyści: Pewniejszy i szybszy przelew – ZUS wypłaci zasiłek bez pośrednictwa pracodawcy, Jednolite zasady – bez względu na wielkość firmy czy jej kondycję finansową, Większa elastyczność – planowane są przepisy umożliwiające np. podjęcie pracy u innego pracodawcy przy zgodzie lekarza (np. praca biurowa, gdy L4 dotyczy pracy fizycznej). | ✅ Korzyści: Brak kosztów związanych z wynagrodzeniem chorobowym, Mniej formalności – ZUS przejmie kontrolę nad wypłatami i zasadnością zwolnień, Uproszczenie kadrowe i płacowe. |
❗ Obowiązki: Przestrzeganie zaleceń lekarza, Ograniczenia w aktywności podczas L4 – ZUS będzie mieć rozszerzone uprawnienia do kontroli. | ❗ Wyzwania: Konieczność dostosowania systemów HR i płac do nowych zasad, Nadal obowiązek zgłaszania e-ZLA i komunikacji z ZUS, Możliwe zmiany w procedurach kontroli absencji chorobowej. |
Wysokość świadczenia
Zgodnie z obecnymi przepisami:
- 80% podstawy wymiaru zasiłku – standardowo,
- 100% – w przypadkach szczególnych (ciąża, wypadek w pracy, badania dawców).
Nowe przepisy nie zakładają zmian w wysokości świadczenia, choć trwają dyskusje o ewentualnym podniesieniu stawki do 90% lub 100%.
Podstawa prawna. Projekt zmian dotyczy nowelizacji:
- Ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
- oraz Kodeksu pracy (art. 92 – wynagrodzenie chorobowe).
Etap prac: projekt w trakcie analiz w Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów (KERM). Po akceptacji trafi do Sejmu.
Co warto zrobić już teraz?
Dla działów kadr:
- Przygotuj zespół na zmiany – szkolenia, aktualizacja regulaminów,
- Skontroluj systemy HR i płacowe – czy są gotowe na pełną integrację z ZUS,
- Śledź prace legislacyjne – projekt trafi do Sejmu najpewniej w II połowie 2025 r.
Dla pracowników:
Śledź informacje o ewentualnych zmianach w wysokości świadczeń.
Bądź na bieżąco z komunikatami ZUS i pracodawcy,
Upewnij się, że Twój profil PUE ZUS jest aktywny – to tam trafiają e-ZLA i wypłaty zasiłków,